2005 yılının sıcak bir Ağustos gününde Kıbrıs’tan havalanan Boeing 737-31S, Yunanistan üzerinden Çek Cumhuriyeti’ne bir seyahat gerçekleştiriyordu.
Bir evvelki gün Londra’dan yeni gelen ve denetimleri yapılan uçak, uçuş için hazır görünüyordu. Hatta uçağın küçük sıkıntıları tespit edilmiş ve bu meseleler uçuştan evvel teknik takım tarafından düzeltilmişti. Uçuş öncesinde yapılan ufak bir yanılgı ise ne yazık ki uçağın düşmesine sebep oldu.
Pilotlar sorunun ne kadar büyük olduğunu algılayamadılar ve müdahale yetersiz oldu.
Uçuşu gerçekleştiren Helios Airways, Kıbrıs’ta kurulan ve ekonomik uçuşlar gerçekleştiren bir şirketti. Uçuş günü sabah 09.00’da Helios Airways’in Boeing 737-31S uçağı, 7 dakikalık gecikmeyle 09:07’de uçuşa başladı.
İlk başta her şey düzgün görünüyordu lakin kısa bir mühlet sonra uçak yaklaşık 3.650 metre yükseklikteyken uçağın sistemlerinden arıza ikazları gelmeye başladı. Bu aşamada pilotlar bunun kıymetsiz olduğunu düşündü ve genel olarak sistemleri denetim ederek bir aksiyon almadı.
Uçakta meydana gelen basınç kaybının farkında olmayan pilotlar, uçağı yükseltmeye devam ederken 5.500 metreye ulaşıldığı vakit uçaktaki oksijen maskeleri açıldı.
Bu güvenlik tedbirinden sonra uçakta hava/basınç sorunu olduğunu fark eden pilotlar çabucak havayoluyla bağlantıya geçti ve mühendislerle birlikte sorunu çözmeye çalıştılar. Basınç kaybından ötürü bağlantı bir epey sıkıntı yapılırken 09:20’de uçakla bağlantı kesildi ve 3 dakika sonra uçak 10.000 metreye ulaşarak seyahatini düz bir biçimde devam ettirdi.
Otomatik pilota giren uçakta bir sorun olduğu artık herkes tarafından fark edildi. Uçakla bağlantıya geçme denemelerinden bir karşılık alınılmaması üzerine 2 adet F-16 savaş uçağı, uçağı durdurmak için havalandı.
11:24’te uçağın yakınına gelen F-16 pilotları, olası bir terör saldırısını engellemek üzere uçağı vurmaları konusunda buyruk almıştı. Lakin gördükleri sahne karşısında pilotlar şoka uğradı.
Uçağı uçuran kimse yoktu. Pilot koltuğuna baktıkları vakit kimseyi göremeyen F-16 pilotları, uçakta olan durumu merkeze anlattı.
Bu sırada basıncın tesirinden çıkan bir uçuş vazifelisi, uçağın başına geçti ancak kısa mühlet içerisinde yakıtın bitmesiyle motor alev aldı ve uçak bahtsız sonra gerçek sürüklendi. Bu düşüş esnasında, uçaktaki basınç farkından ötürü yolcuların hepsi bayılmıştı ve başlarına gelecek berbat sondan habersizlerdi. Bir öteki deyişle, yolcular hiç acı hissetmeyecek şekilde ölüme gidiyordu.
Uçuş görevlisi Andreas Prodromou, uçağı kentten uzak bir istikamete gerçek çevirdi ve muhtemel can kayıplarının önüne geçmeyi başardı. Bu atılıma karşın uçaktakiler, trajedik sondan kurtulamadı.
Yapılan bütün müdahalelere karşın uçak 115 yolcusu ve 6 mürettebatı ile birlikte Grammatiko bölgesinde bulunan dağlık alana düştü.
Bu kazadan kurtulan olmadı ve yaşanan olaylar, 21. yüzyılın en trajedik uçak kazalarından biri olarak tarihe geçti. Kazada 121 kişi hayata gözlerini yumarken, kazanın akabinde büyük bir soruşturma başlatıldı.
Bu olaydan sonra sorumlu şirket Helios Airways, olayın akabinde tenkit oklarının sebebi oldu ve çok geçmeden şirket kapandı.
Peki uçağın düşmesine sebep olan yanılgı neydi?
Uçuş günü yapılan basınç kaçağı sırasında, misyonlu mühendis, uçağı testten geçirirken motorların çalışmaması için basınç sistemini manuel olarak çalıştırmıştı. Bu testler muvaffakiyetle sonuçlandı fakat mühendis, sistemi eski hale getirmeden uçaktan ayrıldı.
Normal koşullar altında uçakların basınç sistemleri, otomatik olarak çalışmaktadır. Ancak bu sistemin manuel modda kalması, yolcular ve uçuş için büyük bir tehlike uyandırıyor. Yani bu felaket aslında 1 düğmeye dokunulmadığı için yaşandı.
Pilotlar tarafından da uçuş öncesinde bu durum gözden kaçınca talihsiz son gerçeklemiş oldu.
Kaynaklar: Aviation Safety Network , Wikipedia